آبهاي معدني ( Inorganic Water ) ، آبهايي هستند که در يک کيلوگرم آنها لااقل هزار ميلي گرم نمک و يا 250 ميلي گرم انيدريد کربنيک آزاد موجود است آبهاي معدني ، از چشمه‌هاي طبيعي يا چشمه‌هايي که مصنوعا ايجاد کرده‌اند، جريان دارند و آنها را در همان سرچشمه در ظرف مخصوصي پر مي‌کنند و براي مصرف حمل مي‌نمايند. آب چشمه‌ها بطور کلي داراي نمکهايي هستند که در موقع عبور آب از سطح زمين در آن حل شده ولي آب مقطر فاقد اين نمکهاست. مقدار اين نمکها در آبهاي معدني بمراتب زيادتر و لااقل به يک در هزار مي‌رسد.
◄ ترکيبات آب معدني:
در آب معدني ترکيباتي مانند نمکهاي يد و ترکيبات آرسنيک و ترکيبات گوگرددار و مواد راديواکتيو و نظير آنها وجود دارد که در آب معمولي نيست. از آنجائيکه ترکيبات قشر زمين در نقاط مختلف ، متفاوت مي‌باشد، مسلم است که ترکيبات آبهاي معدني هم فرق مي‌کند. مثلا در يک آب معدني مقدار کلرور سديم زيادتر و در آب معدني ديگر مقدار آهک زيادتر است.
◄ طبقه بندي آبهاي معدني:
آبهاي معدني را از روي اينکه چه ترکيبي بيشتر در آن وجود دارد طبقه بندي کرده‌اند.
◄ آبهاي معدني اسيدي:
اين آبها بايد لااقل در يک ليتر ، يک گرم انيدريد کربنيک طبيعي آزاد محلول داشته باشد. مهمترين چشمه‌هاي انيدريد کربنيک‌دار در آلمان ، چشمه‌هاي مارين‌باد و چشمه زائربرون در هارتي و غيره مي‌باشد. در ايران هم آب ترش راه رشت و آب علي از چشمه‌هاي مهم مي‌باشد. چشمه‌هاي قليايي که داراي قسمت اعظم از کربنات سديم مي‌باشند، معروفترينشان ، چشمه‌هاي سالسبرون در آلمان و ويشي__ در فرانسه مي‌باشد.
فوايد آن براي بدن: انيدريد کربنيک محلول در آب موجب تسريع حرکت دودي‌شکل روده مي‌گردد و مقدار عصاره‌هايي که در روده ريخته مي‌شود را زيادتر مي‌کند. در نتيجه ، هضم غذا تسريع مي‌شود. همچنين موجب زياد شدن اسيد کلريدريکي که در معده توليد مي‌شود، مي‌گردد و اثر اشتها آور دارد. آبهاي قليايي نيز فعاليت معده را زياد مي‌کنند و اسيد معده را از بين مي‌برند و در معالجه درد مفاصل مؤثرند.
◄ آبهاي معدني سولفات سديم‌دار:
آب اين چشمه‌ها داراي سولفات سديم مي‌باشند، ولي علاوه بر آن ، اغلب کلرور سديم و بي‌کربنات سديم هم دارد. مهمترين چشمه‌هاي سولفات سديم‌دار چشمه مارين‌باد و چشمه الستر در ساکسن و غيره در آلمان مي‌باشد.
◄ آب چشمه‌هاي تلخ:
مهمترين ماده شيميايي که در آب اين چشمه‌ها موجود است و موجب تلخي مزه آنها مي‌گردد، سولفات منيزيم مي‌باشد، اما علاوه بر سولفات منيزيم ، اکثرا سولفات سديم و کلرور سديم هم در آنها وجود دارد. مهمترين چشمه‌هاي تلخ در آلمان مي‌باشند. چشمه فريدريک هال در ماينينگن و چشمه مدکنت هايم در ورتنبرگ است. آبهاي تلخ اثرات خوبي در برطرف کردن يبوست و چاقي دارند. آشاميدن آب اين چشمه‌ها براي اشخاص ضعيف و کم خون و مسلول و نظير اينها خوب نيست.
◄ چشمه‌هاي کلرور سديم:
در آب اين چشمه‌ها بيش از يک گرم املاح در ليتر موجود است و بيشتر اين املاح نيز کلرور سديم مي‌باشد. چشمه‌هاي کيسينگن و نوي‌هاس واقع در آلمان از مهمترين چشمه‌ها مي‌باشند.
فوايد آن براي بدن: اشخاصي که مبتلا به سو هاضمه و يا چاقي زياد مي‌باشند و يا دستگاه تنفسي آنها خوب کار نکند، بر اثر آشاميدن اين آبها بهتر مي‌شوند.
◄ آبهاي آهندار:
آبهايي که در يک ليتر آب آنها بيش از ده ميلي گرم آهن به حالت محلول موجود باشد، از آنجائي که آب هاي آهني زود تجزيه و آهن آنها ته نشين مي‌شود. معمولا در همان سرچشمه آنرا مي‌آشامند. نمونه‌اي از چشمه‌هاي آهندار در ايران آب گرم محلات است. مهمترين چشمه‌هاي آهني در آلمان چشمه‌هاي پيرمونت و چشمه شوالباخ و چشمه الکسي باد و غيره مي‌باشد. آبهاي آهندار براي درمان کم خوني بسيار مفيد مي‌باشد.
◄ آبهاي گوگردي:
اين آبها داراي هيدروژن سولفوره آزاد و يا هيدروسولفور و يا هر دوي اينها مي‌باشند ( بوي هيدروژن سولفوره ، شبيه بوي تخم مرغ گنديده است). آبهاي گوگردي در اسک لاشاپل(آخن ـ آلمان ) همچنين در بادن نزديک وينه و در اکس لبن هم موجود است. در ايران نيز آب اسک ، نمونه‌اي از آبهاي گوگردي است. آب هاي گوگردي در درمان روماتيسم و امراض جلدي و مسموميت هاي فلزي تجويز مي‌شود.
◄ آبهاي آهکدار:
اين آبها داراي نمکهايي هستند که قسمت اعظم آنها کربنات اسيد کلسيم و کربنات اسيد منيزيم و گچ و انيدريد کربنيک مي‌باشد. در آلمان چشمه‌هاي آن در ويلدونگن و وايسن بورگ و محلهاي ديگر واقع مي‌باشد. در ايران آب گرم راه همدان نمونه‌اي از آبهاي آهکدار مي‌باشد.
فوايد آن براي بدن: آب هاي آهکدار در درمان نارسايي کليه و درمان نارحتي اعصاب و درمان اگزماي پوست و غيره توصيه شده‌اند.
◄ چشمه‌هاي آرسنيک‌دار:
اين چشمه‌ها داراي مقدار جزئي آرسنيک هستند که بعلت کمي مقدار اثر کشندگي ندارد بکله بطور کلي براي تقويت بکار مي‌رود. محل اين چشمه‌هاي دورک هايمر ماکس کول واقع در آلمان و چشمه لويکو واقع در شمال ايتاليا مي‌باشد.
فوايد آن براي بدن: آشاميدن آب اين چشمه‌ها براي رفع کم خوني و ضعف ناشي از کمي غذا و غيره مفيد است.
◄ آب هاي يددار:
آب اين چشمه‌ها را بيشتر براي آشاميدن و نه حمام گرفتن مصرف مي‌کنند و يد موجود در آنها ، هم دستگاه گوارش و هم غدد گلو را تصفیه می کند
