آشنایی با معدن سنگ تراورتن نیستان طبس
موقعیت جغرافیای معدن سنگ تراورتن نیستان طبس
معدن تراورتن نیستان در فاصله ۴۵۰ کیلومتری شمال شرق یزد و ۱۰۰ کیلومتری جنوب طبس و با ذخیره ای بالغ بر ۱۲۰۰۰۰ تن سنگ تراورتن سفید قرار دارد. راه مستقیم ارتباطی شامل جاده آسفالته طبس- معدن پروده به طول ۷۰ کیلومتر جاده خاکی معدن در کیلومتر ۵ معدن پروده به سمت شرق منشعب شده که پس از طی مسافت ۳۵ کیلومتر به معدن نیستان می‌پیوندد.
مورفولوژی منطقه
منطقه مورد بحث در بلوک طبس واقع است و به لحاظ ریخت شناسی بخشی از آن دشت و قسمتی تپه ماهوری با پستی و بلندی‌‌های نه چندان مرتفع می‌باشد. از سمت شمال دشت کویر و از سه سوی دیگر به ارتفاعات نه چندان بلند همراه با رودخانه و آبراهه‌‌های پراکنده متصل می‌گردد.
جایگاه زمین شناسی
این منطقه به لحاظ زمین ساختاری در زون مرکزی و بلوک طبس واقع است.این بلوک حد واسط گسل بزرگ نایبند در شرق و گسل کلمرد در غرب تشک یل شده است. مهمترین ارتفاعات منطقه را ارتفاعات شتری در شرق با روند جنوب شرق -شمال غرب و ارتفاعات کلمرد در غرب منطقه با روند شمال شرق تشکیل داده است. مهمترین واحدهای رسوبی منطقه شامل: سازند جمال، دولومیت شتری، آهک اسفندیار که ارتفاع ساز بوده و تشکیلات نایبند می‌باشد.
بخشهایی از جنوب شرق منطقه را بازالت‌‌های دوران سوم با توپوگرافی آرام تشکیل داده است. قدیمی‌ترین واحدهای رسوبی منطقه مربوط به سازند کلمرد (پرکامبرین) متشکل از اسلیت و سیلت استون و ماسه سنگهای آرکوزی سبز رنگ که ارتفاعات شمال غرب منطقه را تشکیل داده است.
باتوجه به نقشه زمین‌شناسی ۱:۱۰۰۰۰۰ شکست آبشاله، عمده ترین واحد رسوبی منطقه که دارای بیشترین گسترش در محدوده معدن و بخشهایی از جنوب و غرب محدود می‌باشد، واحد رسوبی سازند نایبند است این مجموعه در برگیرنده لایه‌‌های از: ماسه سنگ، شیل‌‌های خاکستری و لایه‌‌های نازک آهک می‌باشد (دوره تریاس) بوده که دارای روند شرقی–غربی می‌باشد.
جایگاه توپوگرافی
به صورت پستی و بلندی‌‌های نه چندان مرتفع در سطح زمین ظاهر شده است.در قسمت‌های منتهی به دشت تپه‌‌های ماسه‌ای سطح زمین را پوشانده است.در مرز فوقانی واحد تراورتن بصورت یک باند با گسترش طولی شرقی-غربی تشکیل شده که به علت اختلاف سنی زیاد با تشکیلات زیرین این مرز بصورت یک نا پیوستگی فرسایشی ظاهر شده است.
محاسبه حجم باطله برداری
ماده معدنی کاملا عریان بوده و فاقد باطله پوششی می‌باشد. برای دسترسی به افق پایین‌تر نیاز به باطله برداری در کمر پایین ماده معدنی می‌باشد. باطله برداری از جنس شیل و به راحتی بوسیله بلدوزر قابل انتقال می‌باشد.
نتیجه گیری بحث
معدن تراورتن نیستان طبس با ذخیره ای بالغ بر ۱۲۰۰۰۰ تن سنگ ساختمانی تراورتن سفید، یکی از باارزشترین معادن سنگ ساختمانی تراورتن می‌باشد. اثبات این موضوع را می‌توان در نوع سنگ تراورتن موجود در این معدن جستجو کرد. سنگ تراورتن این معدن از نوع تراورتن سفید بوده که از بهترین نوع تراورتن در دنیا می‌باشد.
پستی و بلندی‌‌های نه چندان مرتفع در سطح زمین در این معدن، یکی دیگر از محاسن این معدن می‌باشد که در دسترس بودن سنگ را برای ما آسان خواهد کرد. در همین راستا حجم باطله برداری کم بوده و جنس سنگهای باطله نیز از نوع شیل بوده که به آسانی توسط بلدوزر خاک برداری می‌شود.
